Harrotasunez bizi
1948ko abenduaren 10ean, Nazio Batuen Batzar Nagusiak gure gizarteko dokumentu garrantzitsuenetako bat aldarrikatu zuen. Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala osatzen duten 30 artikuluek berdintasun-balio eta -printzipio batzuk eskaintzen dizkiote gizateriari. Testua honela abiatzen da: “Gizaki guztiak aske jaiotzen dira, duintasunean eta eskubideetan berdinak, eta, arrazoimena eta kontzientzia dutenez, elkarren artean anaitasunez jokatu behar dute”. Zilegi bekigu hirugarren artikulua azpimarratzea: “Gizabanako orok du bizitzarako, askatasunerako eta bere buruaren segurtasunerako eskubidea”.
Askatasuna, berdintasuna, duintasuna eta segurtasuna, gizarte orok izan nahi dituen terminoak, baina beti pertsona guztiei modu berean ematen ez zaizkienak. Pertsona guztien duintasunerako funtsezko balioak, azalaren tonua, generoa edo maitatzeko modua edozein dela ere. Bitxia da, baina adierazpen hartatik 74 urte igaro diren arren, munduak oinarrizko eskubideen alde borrokatzen jarraitzen du. Batzuetan gure etxetik urrun, baina beste batzuetan ez. Pertsona batzuk ezin dira bizi besteen aurrean zer diren harrotasunez erakutsiz, diskriminatuta sentitu behar dute eta gizartearen zati baten mespretxua jasan behar dute. Gu bezalako pertsonak, zuek bezalakoak, gainerakoen pareko sentitu nahi dutenak, besterik ez. Harrotasunez bizi nahi duten pertsonak.
Hitz egin dezagun azken hitz horretaz, harrotasunaz. Burura datorkigun lehenengo gauza honakoa izan daiteke: ostadarra, festa, ospakizun handi bat. Baina Harrotasun hori haratago doa. Berriz ere iraganaz hitz egin behar dugu, eta 60ko hamarkadaren amaieran itzuli. Nork pentsatuko zuen 1969ko ekainaren 28an New Yorkeko pub batean gertatutako istiluak ziruditena, azkenean, itsasargi bihurtuko zirela LGBT pertsonen eskubideen aldeko borrokarako. Stonewalleko gertakariak mugarri izan ziren komunitatean, eta oihartzuna gure planetako ia bazter guztietara iritsi zen. Ordutik, borroka ez da gelditu, eta ez da geldituko benetan aske den mundu batean bizi arte. Izan ere, ospakizunaz haratago, Harrotasuna aldatzeke dagoenaren oroigarri da.
Bai, oraindik lan asko dugulako egiteko. Estigmak eta aurreiritziak ezabatu behar ditugu, eta “ikasitakoa desikasten ikasi” abestiak dioen bezala. Entzun eta enpatizatu behar dugu agian gu bezala sentitzen, bizi edo maitatzen ez dutenekin, paradoxikoa bada ere, berdinak garelako. Harrotasuna beharrezkoa da berez normala dena normalizatzeko, baina baita beste gauza askoren oroigarri izateko ere. Trans pertsonek pairatzen duten langabeziaren % 80 gogorarazteko balio digu edo LGBT kolektiboko pertsonek jasaten dituzten dozenaka gorroto delituak.
Harrotasuna beharrezkoa da, horrekin bizi behar den bezala. Zarena zarelako harrotasunez bizitzea, beldurrik gabe maitatzea, nahi duzun bezala janztea eta denok bezala sentitzea.
Harrotasunez bizi gaitezen. Jarrai dezagun mundu hobe baterantz ibiltzen.